Wijnbouw in Nederland

2015-05-02

een oude traditie leeft weer op

Het zal weinigen ontgaan, de Nederlandse wijnbouw groeit als kool. Naar schatting zijn er al zo'm 200 tot 300 wijngaardjes en wijngaarden, verspreid over het hele land. Een van de recente is de wijngaard hier in Zeist. Dit jaar wordt de eerste botteling al verwcht.

Niet alleen de aanplant neemt toe, ook de kwaliteit wordt steeds beter. Sommige wijnen zijn al terug te vinden in de business class van KLM of op de menukaarten van gerenonommeerde restaurants.

wijn in Nederland

Vaak wordt gedacht dat wijnbouw in Nederland iets is van de laatste tijd. De term 'klimaatverandering' valt ook vaak in dit kader. Niets is echter minder waar. Er bestond al een oude traditie van wijnbouw. De Romeinen hebben in hun tijd al de wijnstok over grote delen van Europa verspreid. Nadat het Romeinse rijk ten val kwam, hebben monniken de draad opgepakt en stonden kloosters volop in het teken van wijnproductie. Sommigen tot op de dag van vandaag. Ook in Nederland werd al wijn gemaakt in vroeger tijden. Zuid Limburg ligt tenslotte op een steenworp afstand van Luxemburg en de noordelijkste Duitse wijngebieden.

Napoleon

Dat er een oude traditie was van druiventeelt is nog steeds te zien aan benamingen als de 'Wijngaardsberg' in de omgeving van Heerlen. Er zijn geschriften uit 968, waarin wijngaarden bij Maastricht worden gemeld. Tijdens de overheersing door de Fransen onder leiding van Napoleon II zijn echter al die oude wijngaarden gerooid. Ze werden als concurrerend beschouwd voor de Franse wijnen en daarom rücksichtlos uit de grond gerukt. Ook de oprukkende phylloxera speelde parten.

renaissance van de druiventeelt

Begin 1970 zijn echter de eerste pioniers weer begonnen, zoals de Apostelhoeve in Maastricht, later dat decennium gevolgd door De Linie in Made. Uiteraard werkten ze voornamelijk met witte druivensoorten geschikt voor een koeler klimaat. Dat gaat dan vooral om traditionele soorten als auxerrois, riesling of pinot blanc en pinot gris. Soorten die je ook terugvindt in de Elzas en Luxemburg. Later werd er ook geëxperimenteerd met pinot noir, ook een typische druif voor een koeler klimaat.

nieuwe druivensoorten

Intussen staan de ontwikkelingen niet stil. Er worden nog steeds nieuwe druivensoorten ontwikkeld aan de diverse onderzoeksinstituten. Zo was men onder andere op zoek naar ziektebestendige soorten die geschikter zijn voor biologische landbouw. Zoals bekend mogen daar geen chemische bestrijdingsmiddelen op gebruikt worden. Natuurlijke resistentie is dan erg wenselijk.

Zo zijn er de afgelopen jaren nieuwe soorten op de markt gekomen als regent, rondo, johaniter en merzling. En juist deze soorten vinden we massaal terug in de nieuwe Nederlandse wijngaarden.

vroegrijpend

De nieuwe soorten zijn minder vatbaar voor schimmels en meeldauw. Maar..... ze bleken ook nog eens sneller te rijpen. Die natuurlijke variatie bestond al, sommige traditionele soorten zijn in augustus al rijp, andere hebben tot in oktober nodig. Maar die zijn niet allemaal geschikt voor een koeler klimaat. De nieuwe soorten zijn dan ook enthousiast onthaald. Dat de wijnbouw in Nederland zo groeit heeft dus niet alleen te maken met de warmere zomers, de nieuw ontwikkelde druivensoorten zijn ook cruciaal in dit verband.

Of het lekkere wijnen gaat opleveren, zal de tijd leren. De eerste kennismaking die ik had met wijnen van regent en rondo enige jaren geleden, was niet veelbelovend. Maar recent heb ik johaniter gehad die helemaal niet onaardig was. De jonge wijngaardeniers moeten het vak ook nog in de vingers krijgen en de wijnstokken moeten de gelegenheid krijgen om volwassen te worden. Als we een Nederlandse wijn vinden die én lekker én betaalbaar is, dan zal die zeker in het assortiment komen.